Όταν η ποίηση βιώνεται…

Ποίηση, βίωμα και σιωπή ―

Τον τελευταίο καιρό γυρίζει στη σκέψη μου μία φράση του Oskar Wilde που διάβασα σχετικά πρόσφατα:

″She lives the poetry she cannot write.″

και ο λόγος που την σκέφτομαι είναι επειδή μου θύμισε ένα μικρό τρίστιχο που είχα γράψει ένα πρωινό, πριν από κάποια χρόνια, κοιτάζοντας απ΄το μπαλκόνι του δωματίου μου την καθηλωτική ομορφιά της λίμνης Πλαστήρα:

Όταν η ποίηση βιώνεται

σωπαίνει η λέξη,

παύει η μνήμη·

Σκεφτόμουν λοιπόν πως σε διαφορετικές εποχές, από άλλα ερεθίσματα και με άλλα λόγια, νιώσαμε και εκφράσαμε την αίσθηση της ποίησης όταν βιώνεται· της στιγμής εκείνης που το βίωμα και το συναίσθημα είναι τόσο έντονα και τόσο βαθιά ποιητικά που καμία λέξη δεν μπορεί να τα μιλήσει ― καμία λέξη δεν είναι πιο δυνατή κι εκφραστική από την ίδια τη στιγμή και τη σιωπή.

Με κίνητρο αυτήν την ″κοινή μας αίσθηση″, σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, άνοιξα ποιητικές συλλογές, και έκανα μία μικρή αναζήτηση συλλέγοντας στίχους από διάφορους αγαπημένους ποιητές που βίωσαν και έγραψαν αυτό, το ίδιο, συναίσθημα·

Μάτση Χατζηλαζάρου:

″Σε ακούω από δω από κει

σε σιωπώ μες στην απέραντη τρυφερότητα

σιγά σιγά να καταλαγιάσουμε

όλα δεν τα΄χω πει

ΜΕ ΕΚΡΙΖΩΝΕΙΣ″

″Έλα, η μέρα είναι τόσο ωραία ― τα ποίηματα πού αγαπώ θέλω να τα ζήσω μαζί σου.″

Γιάννης Ρίτσος:

″Τα ποιήματα που έζησα στο σώμα σου σωπαίνοντας,
θα μου ζητήσουν, κάποτε, όταν φύγεις, τη φωνή τους.″

″Δεν σου τηλεφωνώ.

Σε σωπαίνω.

Σε είμαι.

Τις νύχτες,

όταν αδειάζουν τα πάρκα,

μιλώ με τ΄αγάλματα.″

″Η ποίηση αδρανεί.

Εντοπίζομαι

σ΄ένα σημείο του σώματός σου.

Περίκλειστος ελευθερώνομαι.″

″Στο κέντρο του στίχου

εσύ κ΄εσύ.

Η ανάσα σου γεμίζει

όλες τις λέξεις,

όλη τη σιωπή.″

″Δεν είχα να προσθέσω

άλλο στίχο,

άλλη λέξη,

στο σώμα σου βίωνα

όλη την ποίηση.″

Γιώργος Σεφέρης:

″Θα ήθελα τρεις μέρες κοντά σου χωρίς λέξη. Λέξη…″

Ορέστης Αλεξάκης:

″Ναι, μόνο στη σιωπή σου υπάρχεις
και μόνον απ’ την ίδια σου σιωπή
το λάλον ύδωρ αναβλύζει εντός μου

κι αυτό το φέγγος που
σε περιβάλλει
που μέσα του ενοικείς και κυοφορείσαι
θαρρώ σιωπής εμφάνεια είναι
θαρρώ τους δυο μες στη σιωπή συμπλέκεις κόσμους″

Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ:

″Στη σιωπή τα ποιήματα
γεννιούνται όπως στον έρωτα″

Μανώλης Αναγνωστάκης:

″Θα ῾ρθει μια μέρα που δε θα ῾χουμε πια τί να πούμε
Θα καθόμαστε απέναντι και θα κοιταζόμαστε στα μάτια
Ἡ σιωπή μου θα λέει: Πόσο είσαι όμορφη, μα δε
βρίσκω άλλο τρόπο να στο πω.″

Χρίστος Λάσκαρης:

″Τον ολονύχτιο σπαραγμό της θάλασσας

εκεί, στο βρώμικο κανάλι,

την ώρα που η ζωή

στα μαλακά της στρώματα κοιμάται

ποιό ποίημα θα μπορέσει να σου πει,

ποιές λέξεις είναι ικανές

για να σου περιγράψουν.″

″Δεν θέλω να ξέρω κανόνες για την Ποίηση

ούτε τι γράφουνε γι΄αυτήν

οι σπουδασμένοι.

Θέλω μονάχα